Begrip

Podagristen

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Nijkeuter
Bron: Wikimedia Commons

Pseudoniem van het driemanschap Dubbeld Hemsing van der Scheer, Harm Boom en Alexander Lodewijk Lesturgeon. Zij hebben de stoot gegeven tot bestudering van de Drentse (volks)cultuur en tevens de weg gebaand voor een eigen Drentse literatuur.

Zij voltooiden in 1843 het eerste deel van hun hoofdwerk Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst door Drie Podagristen, maar in 1842 waren al twee van de vier afleveringen verschenen. Deel II telt drie afleveringen, waarvan de laatste in 1847 verscheen. Hun eerste boek was een stimulans tot het verhogen van het literaire niveau in Drenthe. Anderen zouden daarna - uiteraard ook in andere genres - de Podagristen volgen door boeken te publiceren.

De verklaring van het Podagristen-pseudoniem vindt men ten dele reeds in het begin van het hoofdwerk van dit driemanschap. Podagristen zijn lijders aan voetjicht (podagra), een plaag die destijds vooral de beter gesitueerden teisterde doordat velen van hen niet bepaald matig waren in de consumptie van port. In het zomerseizoen zoeken onze Podagristen de heilzame wateren van het naburige (Bad) Bentheim op. Weer genezen, zijn ze in staat om te voet en per koets hun (terug)reis door een deel van Drenthe te maken.

In 1943 hield de studiekring D.H. van der Scheer ter gelegenheid van het feit dat het reisboek honderd jaar daarvoor verschenen was, de zogenoemde Podagristen-herdenking. Twee jaar daarvoor waren leden van de studiekring al begonnen zich te verdiepen in de geschiedenis van het illustere drietal. Hun lezingen werden in 1947 opgenomen in de bloemlezing Het boek der Podagristen Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst. Voor het Podagristenonderzoek een belangrijke studie, al was het maar doordat de daarin verkondigde meningen en theorieën zeer lang voor waar zijn gehouden Lesturgeon heeft meer dan eens meegedeeld dat hij de schrijver was van het reisboek. Maar recent onderzoek heeft aangetoond dat Lesturgeon het genoemde werk te veel naar zich toe getrokken heeft: Boom heeft er - vooral in het begin - aan meegewerkt. Van der Scheer dacht voornamelijk mee, stimuleerde en adviseerde de twee jonge schrijvers en gaf het boek uit. Daaruit volgt dat de Podagristen als reizende drie-eenheid niet bestaan hebben. 

Literatuur

  • Lit.: Nijkeuter, Drentse literatuur.