Typisch Drents zanddorp met oude Saksische boerderijen en een molen, de achtkante beltmolen 'Jantina Helling' (1890). Op deze plek werd al in 1652 een standerdmolen gebouwd. Deze werd in 1835 vervangen door een grotere achtkante molen, die in 1890 tijdens een onweer afbrandde waarna de huidige molen tot stand kwam.

Aalden is bekend door de boerderij 'Hoes van Hol An' (1688), gerestaureerd in 1965 en thans een restaurant, en het bungalowpark Aelderholt (Landal GreenParks) met zwembad en golfbaan.

Beschermd dorpsgezicht sinds 1969. Aan de noord- en oostkant van het dorp stroomt de Aalderstroom, die overgaat in de Westerstroom. In het noordoosten ligt het ontgonnen Aalderveld; in het zuiden de Aalderesch.

Bronnen vermelden: Alede (1322), tAelden (1381-83), tho Eelde (1482) en Alen (1851-55). De uitleg ervan is tweeledig: a) Aa-lede: waterloop naar de A (het riviertje), b) oude plant- of boomnaam: alud (bitter), aladh (voeding, spijs), aldin (eetbare vruchtboom) en/of alda (vruchtdragende eik).