Schooltype.
Het Gymnasium was in de oudheid de benaming van een school voor lichamelijke opvoeding. Met hun zuilengangen werden de gymnasia later geliefde plaatsen van samenkomst van geleerden en filosofen. De term kwam begin 19e eeuw in Nederland algemeen in gebruik als aanduiding voor een klassieke opleiding. Later als opvolger van de Latijnse, of de Franse school.
Het huidige gymnasium behoort tot het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (VWO), met een cursusduur van zes jaar en is in Drenthe in alle gevallen ondergebracht in een scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs. In een samenvoeging van Atheneum en Gymnasium heet het Lyceum. In de loop van het vierde leerjaar kiezen de leerlingen tenminste zeven vakken waarin ze examen willen doen. Ze moeten in elk geval Nederlands en één vreemde taal kiezen en daarbij komt dan voor het gymnasium op zijn minst nog één klassieke taal (Grieks of Latijn). Met deze taal wordt meestal begonnen vanaf het tweede leerjaar.
In Drenthe zijn zeven onderwijsinstellingen die gymnasiale vorming bieden:
Assen: Dr. Nassau College en Vincent van Gogh College
Coevorden: De Nieuwe Veste
Emmen: Esdal College en Hondsrug College
Hoogeveen: Roelof van Echten College
Meppel: Stad en Esch.
Voorbeeld van de ontwikkeling van het gymnasiaal onderwijs in Drenthe, is de stichting van een gymnasium in Assen. Tijdens het bezoek van koning Lodewijk Napoleon aan Assen in 1809 vroeg Landdrost Petrus Hofstede hem om in deze plaats een Franse school te stichten. Door het vertrek van Lodewijk Napoleon van het politieke toneel kwam daarvan niets terecht. In 1818 werden de plannen nieuw leven ingeblazen. In 1820 werd de grondslag gelegd voor een Franse jongensschool onder leiding van Hendrik Jan van Nassau. De ambities gingen verder en in 1825 werd aan de huidige Dr. Nassaulaan een nieuw instituut geopend; een combinatie van een Franse en een Latijnse school en de voorloper van het Gymnasium dat in 1852 officieel werd gesticht. De dochter van burgemeester Jolles werd in 1893 de eerste vrouwelijke leerling op het gymnasium. Met de invoering van de Mammoetwet in het cursusjaar 1968-1969 ging het Gymnasium op in het Dr. Nassaucollege.
In Coevorden en Emmen ging de ontwikkeling ongeveer gelijk op. Coevorden stuurde in 1938 een notitie aan het ministerie van OKW om een lyceum te stichten aan de hbs, het ministerie was in principe akkoord. Door de oorlog kwam van de beloftes niets, ondanks verzoeken in augustus 1942 en april 1943. Op 6 juni 1946 kon de gemeente toch starten met een afdeling gymnasium aan de hbs. Met de start van het schooljaar 1946-1947 was het Coevorder Lyceum een feit. Coevorden was de tweede plaats in ons land die van zijn hbs een lyceum maakte. De RSG Coevorden (1992) heet na fusie in 1994, de Nieuwe Veste.
De Vereniging Het Emmer Lyceum was opgericht in 1931. De vereniging van oprichting wenste een combinatie van een hbs en een gymnasium. Dit lukte in de oorlog; op 6 september 1944 was de officiële oprichting een feit. In 1945 werd het een lyceum. Opgericht als Drentsch Lyceum werd het toen het Gemeentelijk Lyceum genoemd. In 1968 kreeg het de naam Gemeentelijke Scholengemeenschap en vanaf 1998 het Esdal College. In Emmen heeft ook de CSG het Hondsrug College een gymnasium afdeling. Al in 1926 was de christelijke hbs gesticht, later als lyceum De Baander genoemd. Na fusie binnen het voortgezet onderwijs kreeg de school de naam Hondsrug College, in zuidoost Drenthe de enige school voor protestants christelijk voortgezet onderwijs.
In Hoogeveen was men al in 1865 bezig met het verzoek tot de stichting van een hbs als opvolger van de Franse school, waar het onderwijs te wensen over liet. Dit lukte niet en in 1916/1917 kwam er vanuit de Anti Revolutionaire kiesvereniging het voorstel om een christelijke hbs te stichten. In 1919 werden de statuten vastgesteld. De school kreeg een gecombineerd hervormd/gereformeerd karakter en in 1921 werd een begin gemaakt met de bouw van de christelijke HBS. In 1947 werd het gymnasium opgericht en in 1960 werd dit, met de hbs, het Menso Alting Lyceum. In 1968 werd het Menso Alting College, waarna deze school in 1994 de naam CSG Menso Alting kreeg. Sinds augustus 2001, na verdere fusie heet de school Roelof van Echten College.
In Meppel werd de Latijnse school in 1852 een gymnasium. Door de wet op het hoger onderwijs van 1863 moest het gymnasium worden gesplitst in een hbs en een gymnasium. Dit bleek voor Meppel te kostbaar. Een terugkeer naar de oude situatie werd overwogen, dus weer een Latijnse school, maar het ministerie stond dit niet toe. De school werd daarom in 1865 opgeheven. Pas na WO II kreeg de hbs er een gymnasium bij; per 1 september 1947 werd de school een lyceum. Na fusies tegenwoordig Regionale scholengemeenschap Stad en Esch.
