Begrip

Hamerbijlen

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Doorboorde stenen hamers, ook wel strijdhamers genoemd.

Hamerbijlen onderscheiden zich van stenen bijlen door een doorboring die loodrecht op de lengteas van het voorwerp is aangebracht. Deze meestal rechte doorboring is gemaakt met een massieve of holle boor en diende ertoe om het voorwerp aan een steel te kunnen bevestigen. Soms is de doorboring zandlopervormig en gemaakt door middel van kloppen met een hard voorwerp, ook wel pecking genoemd. De snede ligt evenwijdig aan de doorboring en is meer of minder scherp. De achterkant bestaat meestal uit een stomp, afgeplat hamervormig eind. Hamerbijlen zijn gemaakt van de meest harde en taaie steensoorten zoals gabbro, dioriet en diabaas. Hoewel strijdhamers meestal worden geassocieerd met de Enkelgrafcultuur komen ze ook al tijdens de Trechterbekercultuur (knophamerbijlen) en eerder voor. Het gebruik van hamerbijlen gaat door tot in de IJzertijd. Veel van de late hamerbijlen behoren tot het type Muntendam. Over het gebruik van hamerbijlen is niet veel bekend. Zeker tijdens de Enkelgrafcultuur vinden we ze vaak in graven; daar vormen ze typisch mannelijke bijgaven.

Literatuur

  • Lit.: S.H. Achterop en J.A. Brongers, 'Stone Cold Chisels with Handle (Schlägel) in the Netherlands', Berichten van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek 29 (1979)
  • J.R. Beuker, E. Drenth, A.E. Lanting en A.P. Schuddebeurs, 'De stenen bijlen en hamerbijlen van het Drents Museum: een onderzoek naar gebruikte steensoorten', NDV 109 (1992)
  • M.J.L.Th. Niekus, 'Twee Muntendammers in Drenthe', NDV 117 (2000).