1. Buurtschap in de gemeente Westerveld en Meppel

(Tot 1998 Havelte) ten zuidoosten van de stad Steenwijk (Ov.), pal ten zuiden van de Johannes Postkazerne (vroeger Legerplaats Steenwijkerwold) tegen de provinciegrens met Overijssel en aan de voet (noordwestzijde) van de Bisschopsberg; ten oosten ervan liggen de dorpen Darp en Havelte.

De plaats wordt doorsneden door de autosnelweg A32 (Leeuwarden-Meppel); bij de gemeentelijke herindeling van 1998 ging de bebouwing ten westen van deze weg naar Meppel.

2. Stuwwal van een gletsjertong ten noordoosten van Steenwijk. Het landijs kwam in de vierde fase in het Saalien uit het noordoosten Nederland binnen. De zuidelijke begrenzing van deze vergletsjeringsfase is een reeks stuwwallen op de lijn Coevorden-Havelte-Gaasterland. Het landijs had een breed gelobd front bestaand uit vijf gletsjertongen. Een daarvan lag bij Steenwijk. De stuwmorene hier is goed herkenbaar door de heuvels Havelterberg, Bisschopsberg, Steenwijkerkampen, Woldberg of Hiddingerberg en de hoogte van de Eese. Het tongbekken, thans grotendeels opgevuld, reikte tot - 15 m NAP. De stuwwallen liggen op 25 m +NAP. Het verschil is de minimale dikte van het ijs in de lob.

De noordelijke flank van de Havelterberg toont het opgewelde gletsjertongbekken. Dit is nu een langgerekte rug bestaande uit keileem. De grens tussen het afdekkende keileem en het onderliggende zand is zichtbaar. Van de twee hunebedden (D53 en D54) opzij van de weg Havelte-Frederiksoord ligt één op het punt waar de basis van de keileem dagzoomt. Hier is veel keileem door erosie verdwenen; er waren dus veel grote zwerfstenen voorhanden voor de bouw van het grafmonument.

De Havelterberg e.o. is tegenwoordig een gevarieerd bos- en natuurgebied. De ten oosten van de Van Helomaweg gelegen gronden, waaronder de 18,8 m hoge Havelterberg, omvat eigendommen van particulieren, Domeinen, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten en wordt als Holtingerveld aangeduid. Het reliëfrijke gebied bestaat uit gedeeltelijk actief stuifzand, droge en natte heide, vennen, hoogveenvegetaties, eikenhakhoutbosjes en op voormalige stuifzanden aangeplante bossen.

De archeologische waarde is zeer hoog. Naast de twee hunebedden getuigen de grafheuvels op de kruin van de stuwwal hiervan. Onderzoek in 1918 en 1944, uitgevoerd door de archeoloog A.E. Van Giffen, heeft uitgewezen dat deze heuvelgroep uit de IJzertijd stamt. Het bijbehorende woongebied en akkerareaal (Celtic field) strekt zich uit op de zuidflank van de Havelterberg, maar is grotendeels verdwenen als gevolg van ontginningsactiviteiten en de aanleg van een Duitse vliegbasis (zie vliegveld Havelte). Het 1200 ha grote natuurgebied is een potentieel nationaal park, doch gedeeltelijk militair mede-gebruik blokkeert de gewenste status.