Lat.: Loxia curvirostra
Broedvogel, broedt pas vanaf 1975 in Nederland.
Kruisbekken zijn echte voedselspecialisten die aangewezen zijn op naaldbomen. Met hun gekruiste snavel worden de zaden uit de kegels van naaldhout gepeuterd. In Drenthe is deze soort vooral invasiegast; voedselgebrek elders noopt tot het opzoeken van nieuwe voedselgebieden. Bij invasies worden gebieden overspoeld door Kruisbekken; die invasies kunnen vaak al vanaf eind juni beginnen. Soms blijft een deel van de vogels achter om te broeden. Zo zijn er jaren met bijna geen Kruisbekken en jaren met enorme aantallen. In de periode 1978-1995 liep dit uiteen van 20-2400 paar! In 1984 zijn zelfs 5380 paren berekend.
Deze echte naaldhoutsoort heeft voorkeur voor vestiging in: 48,5% Grove den, 27% Fijnspar, 14% Douglas en 8,5% Lariks (geg. Zuidwest-Drenthe). Het verspreidingsbeeld in Drenthe komt grotendeels overeen met de grote boswachterijen.