Begrip

Landbouwstelsel

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Indelingsysteem van de Nederlandse landbouw, ontworpen door de geoloog/landbouwkundige W.C.A. Staring (1808-1877) in de jaren '60 van de 19e eeuw als basis voor een nieuwe opzet en presentatie van de landbouwstatistiek in ons land. De tot dan toe gebruikelijke provinciegewijze opzet van de landbouwstatistiek voldeed halverwege de 19e eeuw niet langer. Een landbouwstelsel was volgens Staring 'eene bepaalde gewoonte, waarnaar de boerderijen ingericht, het land bebouwd en het vee aangehouden worden'. Met uitzondering van de gemeenten Meppel en Nijeveen, die hij tot het gebied van de 'Veehouderij' rekende, werden alle andere Drentse gemeenten gerangschikt tot het gebied van 'Drieslagstelsel'; daaronder rekende hij ook veenkoloniale gemeenten als Smilde en Hoogeveen. Achteraf kan gezegd worden Starings werkwijze om de toenmalige landbouw in Drenthe te typeren op basis van een vast systeem van vruchtopvolging een rigiditeit suggereert die niet alleen afbreuk aan de aard van het toenmalige landbouwbedrijf, maar ook feitelijk onjuist is. In historische tijd is er op de Drentse zandgronden nimmer een vorm van landbouw beoefend die getypeerd zou kunnen worden met de term 'drieslagstelsel'. Zie ook: »Eeu-wige roggebouw. Vanaf 1910 werd Starings indeling in landbouwstelsels vervangen door een indeling in »landbouwgebieden.

Literatuur

  • Lit.: W.C.H. Staring, Natuurkunde en Volksvlijt van Nederland, strekkende ter verklaring der kaarten voor Aardkunde, Landbouw, Nijverheid, Weerkennis en Waterstaat (Amsterdam, 1870)
  • J.G. Veldink, W.C.H. Staring (1808-1877). Geoloog en landbouwkundige (Wageningen 1970).