Geologische periode van 2 miljoen jaar geleden tot heden, gekenmerkt door een in geologisch opzicht snelle opeenvolging van koude glaciale en warmere interglaciale perioden.

Het Kwartair, dat zijn naam dankt aan het feit dat deze periode als vierde periode in de geologie wordt onderscheiden, wordt ingedeeld in het Pleistoceen en het Holoceen. In de ijstijden daalde de zeespiegel met ca. 120 m, met als gevolg een continentaal droog klimaat. In de interglacialen steeg de zeespiegel soms zelfs boven het huidige niveau, zoals in het Eemien. Naast klimaatsveranderingen deden zich bodembewegingen voor zoals daling van het Noordzeebekken. De dalingssnelheid bepaalde de hoeveelheid aangevoerd sediment. Nederland lag op de oostrand van dit bekken. De dikte van de kwartaire afzettingen varieert van 140 m in het westen van Drenthe tot 100 m in de Hondsrug-regio.