Esdorp in de gemeente Midden-Drenthe (tot 1998 Beilen, tot 2000 Middenveld) ten noorden van Hoogeveen en Pesse, ten noordoosten van Ruinen, ten oosten van Dwingeloo, ten zuiden van Beilen, ten zuidwesten van Westerbork en ten westen van Wijster. Gelegen aan de oostzijde van de rijksweg A28 (Groningen-Utrecht) bij de afslag richting Dwingeloo en Diever (W.) enerzijds en Wijster(oosten) anderzijds. Ten zuiden van Spier liggen de Esch van Spier en het Spieringerveld (vnl. weiland, ook bouwland).
Bronnen vermelden: in Spehoerne (1212-13), Spehorne (1217), Spyrhoren (1550), Spyer (1550). De plaatsnaam is afgeleid van spieden, vorsen en betekent: de uitkijkhoek, waarschijnlijk ook van spij = wijd, ruim (Gronings). De naamsontwikkeling is waarschijnlijk als volgt verlopen: Spehorne, Spiorne, Spierne, Spierre, Spier.
De geschreven geschiedenis van Spier gaat terug tot het begin van de 13e eeuw. In de 17e eeuw telde het dorp 15 boerderijen. Tot 1688 vormde het met Wijster en Drijber de Zuiderkluft van het kerspel Beilen; in dat jaar viel deze in drie marken uiteen. In de 18e eeuw stond te Spier reeds een zgn, bijschool; wegens (de) vacatures werd zij in 1881 gesloten. De eerste boerderijen dateren uit 1750, na 1960 (ontginning Spieringerveld) werden nog bestaande boerenbedrijven vanuit het dorp naar het buitengebied verplaatst.