Overeenkomst tussen een verzekeraar en een verzekerde over schadeloosstelling wegens verlies, schade of gemis van verwacht voordeel tegen betaling van een premie.
De schadeverzekering verzekert de risico's van eigendommen. De scheepsverzekering was georganiseerd in schippersgilden of compacten, onderlinge zeeverzekeringsmaatschappijen voor schippers, die ook scheepshypotheken aan schippers verstrekten. Compacten kwamen vrijwel uitsluitend voor in de veenkoloniën in de 18e en 19e eeuw en vormden een belangrijk sociaal element in de gemeenschap. In de 19e eeuw werden sommige compacten ook met de benaming 'gilde' of 'compagnie' aangeduid. Onderlinge verzekeringsmaatschappijen ontstonden in Meppel, Hoogeveen, Smilde en Gasselternijveen.
In 1799 was een Veefonds ingesteld om veehouders die geleden hadden door de veepest, schadeloos te stellen. Aan het eind van de 19e eeuw hadden de meeste Drentse dorpen wel een vee- of paardenfonds dat de leden schade vergoedde bij verlies van een dier.
Een andere schade verzekerden de boeren bij de Onderlinge Veenkoloniale Hagelverzekering-Maatschappij in Wildervank, in 1910 ontstaan uit de Veenkoloniale Boerenbond, en de Onderlinge Hagelverzekering in de drie Noordelijke Provinciën te Nieuweschans. Deze laatste fuseerde met de Onderlinge Hagelverzekering Maatschappij Hunsingoo, Westerkwartier en Fivelingoo (uit 1892) tot de Onderlinge Noord-Nederlandse Hagelverzekering BA in Assen.
Na WO II ging het DLG een grotere rol spelen. Sinds 1951 konden boeren bij het DLG terecht voor advies inzake levensverzekering, wettelijke aansprakelijkheid, auto- en trekkerverzekering. In 1957 ontstond aldus een eigen verzekeringsmaatschappij die in 1973 werd omgevormd tot de Coöperatieve Vereniging Verzekeringen DLG. Hierbij sloot zich ook aan Agra Noord, voordien Onderlinge Waarborg Maatschappij Landbouw. Een sterke groei zette zich in onder het directeurschap van K.C. Kolhoop. In 1987 was DLG Verzekeringen uitgegroeid tot de grootste regionale verzekeringsgroep waarbij niet meer alleen boeren waren aangesloten. In 1991 ontstond uit een fusie met de NOVO uit Zwolle Univé.
Vanaf het begin van de 19e eeuw waren landelijk opererende brandverzekeringsmaatschappijen actief in Drenthe. Zo waren er de Amsterdamse 'Onderlinge Brandwaarborg Maatschappij onder directie van De Jong' van 1809 en 'De Tielsche' van 1833. In het begin van de 20e eeuw hadden zo'n dertig niet-Drentse brandverzekeringsmaatschappijen agenten in Drenthe. Daarnaast waren er echter vele plaatselijke brandwaarborgmaatschappijen. In 1900 kende men al een twintigtal maatschappijen in vele Drentse dorpen. Er was zelfs een Bond van Onderlinge Brandwaarborgmaatschappijen in de provincie Drenthe. De langste adem had de uit 1883 stammende Onderlinge Brandwaarborg Maatschappij Oosterhesselen en Omstreken.
Voor levensverzekeringen (tegen het risico van inkomenstekort door een te kort of te lang leven) was men in Drenthe vanouds aangewezen op de burenhulp en op die van de kerken. In Meppel bestond er sinds 1838 een Fonds Hulp in Lijden en het Algemeen Zieken- en Begrafenisfonds. Daarnaast kon men in de loop van de 19e eeuw terecht bij de grote levensverzekeringsmaatschappijen in Nederland. De meeste hadden een of meer agenten in Drenthe, zoals de Eerste Nederlandsche Verzekeringsmaatschappij op het leven, tegen invaliditeit en ongelukken, gevestigd te 's-Gravenhage, en de Algemeene Maatschappij van levensverzekering en lijfrente in Amsterdam (van 1880). In 1899 begon A.H. Maathuis met zijn Veenkoloniale Volksverzekering, sinds 1913 Veenkoloniale Levensverzekeringsmaatschappij geheten.
Sommige beroepsgroepen hadden een eigen pensioen- of een weduwen- en wezenfonds: de predikanten, de veldwachters, de onderwijzers.
In de 20e eeuw groeide de markt van levensverzekeringen snel, waarbij schaalvergroting en concentratie van maatschappijen belangrijke elementen waren. Schadeverzekeraar De Drie Provinciën in Assen ging in 1936 samen met naturaverzekeraar Het Noorden en in 1963 met de Groningse Levensverzekering. Het geheel kreeg in 1985 de naam Nederlandse Verzekerings Groep, die een jaar later in handen van Aegon kwam. De Veenkoloniale Maatschappij werd in 1950 ingelijfd door Vesta, de volksverzekeraar van de Nationale. Tegenwoordig maken zij deel uit van Nationale Nederlanden. De in 1937 opgerichte Onderlinge Begrafenis Vereniging Meppel is na vele fusies geworden tot Yarden Uitvaartverzorging. Een van de eerste plaatselijke gezondheidsverzekeringen was het 'Algemeen Ziekenfonds', opgericht in Meppel in 1898. Deze verzekering voorzag in een zeer beperkte geldelijke ondersteuning voor inwoners van Meppel.
Daarnaast boden vooral de werkliedenverenigingen, die aan het eind van de 19e, begin van de 20e eeuw opkwamen, hun leden de mogelijkheid van een ziekenfonds. In 1917 waren er al zo'n 25 van deze werkliedenverenigingen. Ook de Maatschappij van Weldadigheid had een eigen ziekenfonds, evenals een aantal grote bedrijven, bijv. NV Veenderij en Turfstrooiselfabriek Klazienaveen. Na WO II gingen vele ziekenfondsen van werkliedenverenigingen op in grotere fondsen. De Vereniging Werkmanslust in Assen bijv. werd in 1945 opgeheven en ging over naar het landelijke Algemeen Nederlands Onderling Ziekenfonds (ANOZ) in Utrecht. In 1930 werd in Ruinen opgericht het Ziekenhuisverplegingsfonds Ruinen, aangesloten bij de Noord-Nederlandsche Federatie van Ziekenhuisverplegingsfondsen.
Met het in 1941 tot stand gekomen Ziekenfondsbesluit probeerde de overheid orde te scheppen in de veelheid en verscheidenheid aan ziekenfondsen. Eind 1941 ging de federatie een samenwerking aan met het ANOZ, waardoor de plaatselijke verplegingsfondsen als afdelingen opgenomen werden in een Provinciale Vereniging voor Ziekenhuisverpleging voor Drenthe, met een hoofdkantoor in Hoogeveen dat allengs administratieve taken als registratie van de leden en inning van de premies van de afdelingen overnam. In 1964 werd de Provinciale Vereniging omgezet in de Onderlinge Drentse Verzekeringsmaatschappij voor Ziektekosten, die met ingang van 1982 fuseerde met de ziektekostenverzekeringsmaatschappij van het Drents Landbouwgenootschap FEDOZ te Assen. De daardoor ontstane Onderlinge Drentse Verzekeringsmaatschappij voor Ziektekosten FEDOZ fuseerde eind december 1992 met de landelijke organisatie Univé. In 1947 waren in Meppel het Algemeen Ziekenfonds (1898) en de in 1934 opgerichte Maatschappij Ziekenfonds Meppel en Omstreken, met een tweetal andere fondsen, samengegaan in het Ziekenfonds Drenthe en Aangrenzende Gebieden. Vervolgens werd dit fonds opgenomen in het Algemeen Ziekenfonds Drenthe-Platteland Zwolle. In 1979 volgde een fusie tussen dit fonds en M.E.V.E., De Voorzorg en ANOZ rayon Drenthe. De nieuwe naam werd Drenthe Noord Overijssel en de vestigingsplaats Meppel. Ruim tien jaar later - in 1990 - fuseerde men met het Regionaal Ziekenfonds Zwolle en werd de nieuwe naam Het Groene Land, met vestigingen in Meppel en Zwolle. Thans maakt het deel uit van Achmea Zorg. [Brood]