Onderdeel van het Kadaster dat sinds 1838 schepen registreert als onroerend goed.

Het scheepskadaster houdt een scheepsregister bij waarin alle geregistreerde schepen staan vermeld. Nieuwe schepen krijgen van het kadaster een brandnummer. In de 19e eeuw werd dit nummer in het houten schip ingebrand. Alleen voor een schip dat staat ingeschreven in het kadaster kan een hypotheek worden afgesloten voor de financiering. Voor 1838 diende het eigendomsrecht van het vaartuig als zekerstelling bij het verkrijgen van een geldlening. Het begrip brandnummer wordt tot op de dag van vandaag gebruikt voor nieuwe schepen. Het scheepskadaster vormt een belangrijke bron voor scheepshistorisch onderzoek. De 19e en begin 20e-eeuwse scheepsregisters van het kadaster in Assen, waar de Drentse schepen zijn ingeschreven, bevindt zich tegenwoordig in de Dienst voor het Kadaster in Groningen. Hier worden alle oude scheepsregisters uit Groningen, Drenthe, Friesland en een deel van Overijssel bewaard.