Begrip

Waterburcht van Eelde

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Bron: Stichting Ol Eel

Kasteelterrein juist ten zuiden van Eelde, oorspronkelijk bestaande uit een opgeworpen heuvel en een uitgebreid stelsel van tenminste drie omringende grachten (zie ook motte).

Op de heuvel heeft een kasteel gestaan, maar of dat van hout, dan wel van steen was, is niet bekend. Van de burcht wordt in de kroniek van Emo en Menko vermeld dat deze in 1266 verwoest werd, waarbij aangetekend wordt dat de aanleg van het complex toen nog in volle gang was. Of het kasteel ooit voltooid is geweest of naderhand nog weer is opgebouwd, is evenmin bekend. Waarschijnlijk vormde het complex de zetel van de schulte van Eelde, die een gedeelte van de rechtsmacht in bezit had. Het feit dat dit adellijke geslacht nog tot ca. 1325 een rol van betekenis speelde, hoeft niet maar kan wel betekenen dat ook tot die tijd de waterburcht daadwerkelijk bewoond was. Op het kasteelterrein is in ieder geval vóór 1646 de havezate Ter Borch gebouwd, welke in 1801 weer is afgebroken.

Het sinds 1968 wettelijk beschermde terrein is nauwelijks archeologisch onderzocht. Wel is het in 2000 door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek heringericht, waarbij zowel de middeleeuwse kasteelheuvel als de latere havezate voor de bezoeker zichtbaar zijn gemaakt.

Literatuur

  • Lit.: V.T. van Vilsteren, Castrum in Elethe - Een non-destructief archeologisch onderzoek naar de resten van de zgn. Waterburcht te Eelde, gem. Eelde. Rapport Drents Museum (Assen 1989)
  • J.J. Franck-Kuijten en V.T. van Vilsteren, 'Over een burcht en Ther Borch in Eelde', in: C. Schaafsma en M. Arends-Luinge (red.), Een nieuwe kijk op het oude Eelde (Bedum 1989).