Veenkolonie in de gemeente Borger-Odoorn (tot 1998 Borger) ten noordoosten van Borger en Buinen, ten zuidwesten van Stadskanaal (Gr.), gelegen tussen de veenkoloniën Gasselternijveen (noordwesten) en Eerste en Tweede Exloërmond (zuidoosten); 4964 inwoners (2000) en 2037 woningen (2000). Aan de zuidwestkant sluit deze 'dubbele' veenkolonie (vroeger twee evenwijdige kanalen) aan op Buinerveen, aan de noordoostkant op Stadskanaal.

Nieuw-Buinen is ontstaan door de verveningen in de 19e eeuw. Het veenkoloniale karakter wordt onderstreept door boerderijen van het Oldambtster krimpentype. Reeds in 1838 was er een glasblazerij op basis van brandstof (turf) en veel arbeidskrachten. Zo ontstond hier een belangrijke industrie: aardappelmeelfabriek (1898-1981; thans industrieel monument) en twee glasfabrieken. In 1910 telde Nieuw-Buinen 800 arbeiders.

Het zwaartepunt van Nieuw-Buinen voor wat betreft industrie en bedrijfsterreinen bevindt zich niet ver van Stadskanaal, vanouds het oriëntatiepunt van Nieuw-Buinen, dat uitgroeide tot het grootste dorp van de gemeente Borger. Na de opheffing van de glasindustrie in 1967 vestigde zich in de panden Royal Goedewaagen, met het Keramisch Museum. Aan de glasindustrie herinnert het standbeeld van de glasblazer (1974).

In 1854 splitste hervormd Nieuw-Buinen zich af van Borger; in 1891 kreeg het dorp een gereformeerde kerk. In 1944 was Nieuw-Buinen één van de kernen van de Gereformeerde Kerken in Nederland (Vrijgemaakt). Bezienswaardigheden: gereformeerde kerk (1905; bakstenen zaalkerkje), voormalige kerkje SILO (1925), smederij en boerderijen. Hiertussen bevindt zich 'Villa Flora' uit 1876, gebouwd in opdracht van de zoon van glasfabrikant Thöne.